Erytrytol

Informacje podstawowe

Erytrytol jest alkoholem cukrowym zaliczanym do grupy polioli. Forma krystaliczna wyglądem przypomina sacharozę. Podobnie jak inne poliole jest termostabilny. Odznacza się słodkim smakiem, który pozbawiony jest dodatkowych nieprzyjemnych posmaków. Jego spożycie wywołuje uczucie delikatnego chłodu w ustach. Erytrytol jest zaliczany do praktycznie bezkalorycznych substancji słodzących. 1 gram tej substancji dostarcza zaledwie 0,2 – 0,4 kcal, dlatego na opakowaniach produktów zawierających erytrytol znajduje się informacja o braku kalorii. Erytrytol wykazuje około 60 – 70% słodkości sacharozy. Oznacza to, iż chcąc uzyskać taki sam poziom słodkości jak po użyciu 5 g sacharozy należy użyć około 6,5 - 7 gramów erytrytolu. Organizm człowieka nie posiada enzymów odpowiedzialnych za trawienie tej substancji. Około 80% przyjętego erytrytolu przechodzi przez przewód pokarmowy w niezmienionej formie i jest wydalana wraz z moczem.  Z pozostałych 20% jedynie połowa przekształcana jest w wolne kwasy tłuszczowe. Dzięki tak niewielkiej obecności niewchłoniętych związków oraz gazów spożycie erytrytolu nie skutkuje pojawieniem się wzdęć ani biegunek tak jak bywa to w przypadku inny substancji słodzących. Efekt przeczyszczający, którym odznaczają się pozostałe poliole jest znacznie wyższy niż erytrytolu.

Zalety erytrytolu: 

  • Indeks glikemiczny erytrytolu jest równy 0, w związku z tym nie wpływa on na poziom glukozy oraz insuliny we krwi i może być z powodzeniem stosowany wśród osób chorych na cukrzycę 
  • Może on hamować procesy fermentacji bakteryjnej w jamie ustnej, a dzięki temu sprzyjać ograniczaniu rozwoju próchnicy 
  • Produkty z dodatkiem erytrytolu charakteryzują się znacznie niższą kalorycznością, dzięki czemu ich spożycie może korzystnie wpływać na proces redukcji masy ciała 

Do naturalnych źródeł erytrytolu zalicza się porosty, algi morskie, pyłki kwiatów, owoce takie jak: melony, gruszki, winogrona, grzyby kapeluszowe, fermentowane napoje takie jak: wino, sake, zupę i pastę „Miso” oraz sos sojowy. 

W licznych prowadzonych badaniach nie stwierdzono kancerogenności, mutagenności czy teratogenności erytrytolu stosowanego nawet w bardzo dużych dawkach. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała erytrytol za całkowicie bezpieczny dodatek do żywności. W Polsce Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008 roku w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych erytrytol został dopuszczony do stosowania, jako dodatek do żywności. Może być on stosowany w różnego rodzaju deserach, śniadaniowych przetworach zbożowych, lodach, dżemach, galaretkach, marmoladach czy owocach kandyzowanych. Może być również dodawany do wyrobów cukierniczych, pieczywa cukierniczego i wyrobów ciastkarskich. Można go znaleźć również w gumach do żucia, musztardach, środkach specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz suplementach diety. W przemyśle kosmetycznym erytrytol stosowany jest jako zamiennik gliceryny, w celu ochrony kosmetyków przed zepsuciem. 

Pozyskiwanie erytrytolu z naturalnych źródeł jest procedurą zbyt drogą.  Na skalę przemysłową jest on produkowany w procesie biotechnologicznym, w którym wykorzystuje się zdolność niektórych drożdży oraz grzybów do nadprodukcji tego związku. Głównymi substratami służącymi do produkcji erytrytolu są: glukoza, fruktoza, sacharoza oraz hydrolizaty skrobiowe. Jednym z źródeł pozyskiwania erytrytolu może być również glicerol, który jest głównym produktem ubocznym powstającym podczas produkcji biopaliw.