Dieta w niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego
Informacje podstawowe

Nazwa "kwas foliowy", oprócz kwasu foliowego obejmuje, również grupę związków posiadających bardzo złożoną budowę, które wywodzą się z kwasu foliowego. Określa się je również mianem "folacyny" lub "folianów". Kwas foliowy odpowiedzialny jest  m.in. za rozwój komórek ustrojowych oraz prawidłowe funkcjonowanie układu krwiotwórczego. Niedobór lub brak kwasu foliowego prowadzi do zaburzeń czynności krwiotwórczej szpiku oraz niedokrwistości megaloblastycznej (nadbarwliwej). Powstające krwinki czerwone odznaczają się znacznie powiększonymi rozmiarami, szybkim rozwojem i krótkim okresem życia. Terapia niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego opiera się na podawaniu pacjentom preparatów zawierający kwas foliowy w dawce od 1 do 5 mg na dzień, do czasu unormowania wyników morfologii krwi. Niezbędnym elementem jest również dieta obfitująca w produkty stanowiące bogactwo kwasu foliowego. 

Niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego pojawia się najczęściej wśród:

  • Kobiet w ciąży
  • Osób w wieku podeszłym 
  • Osób nadużywających alkoholu
  • Osób stosujących leki przeciwepileptyczne lub zmniejszające kwasowość żołądka
  • Osób przyjmujących leki antykoncepcyjne
  • Osób cierpiących na niektóre choroby nowotworowe 
  • Osób cierpiących na choroby przewodu pokarmowego przebiegające z zaburzeniami trawienia lub wchłaniania pokarmów 
Charakterystyka diety
  • Kwas foliowy występuje zarówno w produktach pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego
  • Na przyswajalność folacyny z produktów spożywczych ma wpływ wiele czynników m.in. postać folianów zawartych w żywności, rodzaj produktów (naturalne, syntetyczne), sposób ich obróbki technologicznej, przyjmowanie leków, spożycie alkoholu, prawidłowe trawienia oraz wchłanianie
  • Dostarczane do organizmu wraz z dietą foliany są wchłanianie w około 50%, najlepiej przyswajalne są syntetyczne postaci kwasu foliowego (w 100%) stosowane do wzbogacania żywności lub suplementacji
  • Korzystny wpływ na wchłanianie kwasu foliowego i jego prawidłowe wykorzystanie ma odpowiednia podaż witaminy B12, witaminy C, żelaza oraz cynku
  • Zapotrzebowanie na kwas foliowy w poszczególnych grupach wiekowych:
Grupa Dzienne zapotrzebowanie
Osoby dorosłe 400 mcg
Kobiety w ciąży 600 mcg
Kobiety karmiące piersią 500 mcg
Dzieci w wieku 1-3 lat 150 mcg
Dzieci w wieku 4-6 lat 200 mcg
Dzieci w wieku 7-12 lat 300 mcg
 
Źródła

W diecie osób cierpiących na niedokrwistość wynikającą z niedoboru kwasu foliowego powinny znaleźć się: 

  • Sałata
  • Szpinak
  • Kapusta
  • Brokuły
  • Szparagi
  • Natka pietruszki
  • Kalafiory
  • Brukselka
  • Bób
  • Zielony groszek
  • Pomidory
  • Buraki
  • Orzechy
  • Słonecznik
  • Produkty pełnoziarniste
  • Owoce cytrusowe
  • Drożdże
  • Wątroba
  • Mięso
  • Mleko i produkty mleczne 
Informacje dodatkowe
  • Foliany są bardzo wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, promieni słonecznych oraz pH środowiska! W czasie przechowywania produktów spożywczych foliany ulegają utlenieniu do postaci gorzej przyswajalnych
  • Gotowanie oraz przetwarzanie warzyw powodują duże straty folianów, które mogą sięgać nawet 40-70%!
  • Owoce oraz warzywa najlepiej spożywać na surowo i przechowywać w ciemnych i chłodnych miejscach, proces gotowanie powinien trwać jak najkrócej
  • W uzupełnieniu diety w kwas foliowy mogą być również produkty wzbogacane w tę witaminę m.in.: płatki śniadaniowe, jogurty, soki owocowe